Spis treści
Czym jest bezdech senny?
Obturacyjny bezdech senny (OBS) to częste zaburzenie snu, w którym podczas całego cyklu wypoczynku nocnego występują powtarzające się (niekiedy kilkaset razy w ciągu nocy) przerwy w oddychaniu.
Są one spowodowane zapadaniem się ścian gardła, co skutkuje przerwaniem lub ograniczeniem przepływu powietrza do płuc.
Czynnikiem powodującym wystąpienie OBS jest mniejsza drożność gardła, spowodowana zmianami anatomicznymi takimi jak:
- otłuszczenie okolic gardła i szyi u osób otyłych;
- przerost języka, języczka, podniebienia miękkiego lub migdałków podniebiennych;
- niedorozwój lub cofnięcie żuchwy
Czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia OBS są:
- płeć – mężczyźni chorują 8-krotnie częściej
- wiek – szczyt zachorowania przypada między 40-60r.ż (ryzyko wzrasta u mężczyzn po 40 r.ż i u kobiet po 50 r.ż)
- otyłość
- spożywanie alkoholu przed snem (zwiotczenie mięśni gardła)
- palenie papierosów
- czynniki hormonalne, takie jak niedoczynność tarczycy
- dodatni wywiad rodziny (chorujący na OBS członek rodziny)
- stosowanie leków: Beta-blokery, testosteron, leki uspokajające
- współistniejące choroby somatyczne
Konsekwencje bezdechów sennych
W wyniku bezdechów dochodzi do wielokrotnych wybudzeń, fragmentacji snu, pogorszenia jego jakości, co z kolei jest przyczyną złego funkcjonowania za dnia. Osoba z OBS odczuwa senność w ciągu dnia, bóle głowy, zaburzenia pamięci, trudno jej się skupić, często jest rozdrażniona, przygnębiona.
Częściej popełnia błędy w pracy, powoduje kolizje drogowe, gorzej radzi sobie ze stresem, odczuwa lęk i napięcie.
Zaburzenia oddychania podczas snu mogą zatem być przyczyną gorszego funkcjonowania zarówno zawodowego, społecznego jak i rodzinnego.
Kolejnymi konsekwencjami obturacyjnych bezdechów sennych jest powtarzające się niedotlenienie organów, co wywołuje zaburzenie ich funkcjonowania, powoduje skurcz naczyń, co sprzyja wystąpieniu zakrzepicy, udaru czy zawałowi serca.
Częste przebudzenia i niedotlenienie organizmu jest przyczyną pobudzenia wegetatywnego układu nerwowego (odpowiedzialnego między innymi za pracę serca), co sprzyja wystąpieniu zaburzeń rytmu serca, jego niewydolności, nadciśnieniu tętniczemu (często opornemu na leki).
Co powinno zaniepokoić ?
Poza wyżej wymienionymi objawami, które chory odczuwa w dzień, występują mogące sugerować bezdech objawy nocne, takie jak: chrapanie, bezdech i łapanie powietrza (często informacji tych może nam dostarczyć osoba śpiąca z pacjentem w jednej sypialni), czkawka, duszność nocna, nadmierna potliwość, częste oddawanie moczu w nocy, refleks żołądkowo-przełykowy, ślinienie.
Czy cierpię na obturacyjne bezdechy senne?
Żeby z całą pewnością potwierdzić lub wykluczyć istnienie bezdechów wskazane jest wykonanie specjalistycznego badania snu- poligrafii lub polisomnografii.
Poligrafia to badanie diagnostyczne zaburzeń oddychania podczas snu wykonywane w domu pacjenta. Stanowi to dużą zaletę w porównaniu do badania polisomnograficznego, które musi odbywać się w specjalnie przystosowanych do tego pracowniach diagnostycznych. Poligrafia jest zatem zdecydowanie bardziej dostępna dla pacjentów, którzy nie są dzięki temu skazani na długi czas oczekiwania w kolejce do pracowni badań snu.
Możliwość odbycia badania we własnym łóżku, pomaga również w zredukowaniu stresu związanego z procedurą diagnostyczną. Przy odpowiednim wsparciu i instrukcjach ze strony lekarza, poligrafia pozwala na szybkie wykrycie średniej i ciężkiej postaci bezdechu sennego.
Leczenie
Leczenie obturacyjnych bezdechów sennych powinno przede wszystkim uwzględniać stan ogólny pacjenta, współistnienie chorób towarzyszących, styl życia pacjenta.
W części przypadków może wystarczyć zmiana trybu życia, zrzucenie zbędnych kilogramów, modyfikacja zażywanych leków.
U pacjentów z umiarkowaną i ciężką OBS stosuje się aparaty podające do dróg oddechowych powietrze pod stałym dodatnim ciśnieniem, tzw. CPAP, które mają na celu utrzymywanie drożności dróg oddechowych podczas snu.
Jest to metoda nieinwazyjna, znacznie poprawiające komfort życia pacjenta i zmniejszająca możliwe niekorzystne skutki, jakie niesie dla organizmu bezdech senny.
W Poradni Zaburzeń Snu SenMedica oferujemy pacjentowi możliwość wynajmu aparatu do poligrafii Alice Night One, dzięki czemu już po jednej nocy spędzonej w domu, pacjent podczas konsultacji lekarskiej (możliwa konsultacja telefoniczna) otrzymuje diagnozę i zalecenia co do dalszego postępowania.
Opracowanie artykułu: Monika Konopczak, lek. med. Spec. Psychiatra, Psychoterapeuta